Το παρακάτω κείμενο είναι ένα άρθρο που μπορεί να βρει ο καθένας στο διαδίκτυο και αφορά την αναρχία της πολεοδόμησης στην Ελλάδα, όπως αναφέρει και ο τίτλος. Είναι του 2018 και όμως δεν έχει σχεδόν καμία μεταβολή έως και σήμερα που το αναδημοσιεύω.
Εσκεμμένες εκκρεμότητες δεκαετιών που σήμερα φαίνονται οι σκοπιμότητες αυτών. Ταλαιπωρώντας πολίτες αλλά και υπηρεσίες.
«Μοντέλο» πολεοδομικής αναρχίας η Ελλάδα
Σε πρώιμο στάδιο παραμένει ο πολεοδομικός σχεδιασμός στη χώρα μας. Περισσότερο από το μισό της Ελλάδας εξακολουθεί να μη διαθέτει οποιασδήποτε μορφής κανόνες, με αποτέλεσμα η οικιστική ανάπτυξη και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες να αναπτύσσονται άναρχα. Επιχειρώντας να βάλει μια τάξη στο τοπίο, το υπουργείο Περιβάλλοντος όρισε ότι όλα τα εκκρεμή πολεοδομικά σχέδια πρέπει να ολοκληρωθούν μέσα σε μία διετία, ακόμα και με την παλιά νομοθεσία, ενώ έθεσε πιο «σφιχτά» χρονοδιαγράμματα για την πορεία των νέων μελετών, με την ελπίδα ότι… θα τηρηθούν.
Η αρχιτέκτων Τάνια Βεζυριαννίδου, στέλεχος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης παρουσίασε πρόσφατα στο συνέδριο του τμήματος Πολεοδομίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας μελέτη για την πορεία του πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα (πλην Αττικής) έως το 2018. Όπως προκύπτει, δεν έχουν αλλάξει πολλά την τελευταία πενταετία. Το ποσοστό των δήμων που διαθέτουν γενικό πολεοδομικό σχέδιο (ή Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης – ΣΧΟΟΑΠ) από 16% το 2014 ανέβηκε μόλις κατά 3 μονάδες, στο 19% το 2018.
Πιο συγκεκριμένα, σε επίπεδο καποδιστριακών δήμων, προ Καλλικράτη δηλαδή, (στη βάση των οποίων είχαν προκηρυχθεί τα πολεοδομικά σχέδια), από τους 910 δήμους (τότε) όλης της Ελλάδας, πλην Αττικής, εγκεκριμένα είναι τα σχέδια για 174 δήμους ή δημοτικές ενότητες, 254 βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ 482 δήμοι παραμένουν χωρίς πολεοδομικό σχεδιασμό. Ξεχωρίζουν οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Ιονίων Νήσων, όπου δεν υπάρχει… ούτε ένα εγκεκριμένο σχέδιο σε 61 και 39 (καποδιστριακούς) δήμους αντιστοίχως και οι Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Δυτικής Ελλάδας και Νοτίου Αιγαίου, όπου υπάρχουν μόλις δύο εγκεκριμένα πολεοδομικά σχέδια, σε 55, 74 και 58 δήμους αντιστοίχως.
Όπως παρατηρεί στη μελέτη της η κ. Βεζυριαννίδου, αξιοσημείωτο είναι ότι οι 8 από τις 12 Περιφέρειες που εξέτασε δεν εμφάνισαν καμία πρόοδο το διάστημα 2014-2018 (εκτός από τις πέντε προαναφερθείσες, οι Περιφέρειες Πελοποννήσου, Ηπείρου και Κρήτης). Αντίθετα, πρώτη ως προς την εκπόνηση και έγκριση πολεοδομικών σχεδίων είναι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, στην οποία έχει εγκριθεί το 40% των μελετών που ανέθεσε και ακολουθούν η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 37%.
Η εικόνα στην Αττική (που δεν καλύπτεται από την προαναφερθείσα μελέτη) δεν είναι πολύ καλύτερη. Από τους 124 (καποδιστριακούς) δήμους, 61 έχουν πολεοδομικό σχέδιο που να καλύπτει το σύνολο ή ένα μέρος της έκτασής τους. Σήμερα, τρία νέα γενικά πολεοδομικά σχέδια βρίσκονται σε εξέλιξη (Πολυδενδρίου, Παλαιάς Φώκαιας και Μεγάρων). Σε εξέλιξη βρίσκονται ακόμα 12 τροποποιήσεις υπαρχόντων σχεδίων (Μαρκόπουλο Μεσογαίας, Χαλανδρίου, Βριλησσίων, Ασπροπύργου τα πιο προχωρημένα, Ελευσίνας, Καλάμου, Μεταμόρφωσης, Αφιδνών, Αναβύσσου, Γλυφάδας και Αλίμου τα λιγότερο προχωρημένα). Η Αττική βέβαια έχει την ιδιαιτερότητα ότι ένα μέρος του εξωαστικού χώρου της έχει καθορισμένες χρήσεις γης μέσω των Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (Μεσογείων, Λαυρεωτικής και Ασπροπύργου) και εννέα Προεδρικών Διαταγμάτων (Κηφισού, όρους Αιγάλεω, Υμηττού, Λαυρεωτικής, Πάρνηθας, Πεντέλης, Ελαιώνα, Σχινιά και ακτών) που όμως σε μεγάλο βαθμό παραμένουν ανεφάρμοστα στην πράξη.
Οι αλλαγές στη νομοθεσία δεν βοήθησαν την κατάσταση. Ο ν. 4269/14 (προβληματικός κατά κοινή ομολογία σε πλήθος σημείων), που προέβλεπε μεταξύ άλλων την υποκατάσταση των γενικών πολεοδομικών σχεδίων από τα «τοπικά χωρικά σχέδια» και τη μείωση των επιπέδων του σχεδιασμού διορθώθηκε σε κάποιον βαθμό από τον ν. 4447/16. Οι προδιαγραφές, όμως, για το τι πρέπει να περιλαμβάνουν τα τοπικά χωρικά σχέδια εκδόθηκαν μόλις πέρυσι (τον Ιούνιο του 2017), ενώ μέχρι στιγμής δεν έχει ανατεθεί ούτε μία μελέτη με βάση τη νέα νομοθεσία.
Μικρή ανταπόκριση
Το 2015, το υπουργείο απευθύνθηκε στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, ζητώντας τους να καταγράψουν τη φάση στην οποία βρίσκονταν τα εκκρεμή πολεοδομικά σχέδια και τον χρόνο ολοκλήρωσής τους. Ελάχιστες ανταποκρίθηκαν. Πέρυσι, (2017) το Πράσινο Ταμείο ανέθεσε μια μελέτη για να καταγράψει ακριβώς την κατάσταση σε όλη τη χώρα και η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί περίπου σε έναν μήνα. Όπως αποκάλυψε πέρυσι η «Κ», στόχος είναι η μελέτη να αποτελέσει τη βάση για τη δημοπράτηση σε μεγάλες ομάδες των νέων τοπικών χωρικών σχεδίων, ένα πρόγραμμα το οποίο (κατ’ αρχάς) δέχθηκε να χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Αυτό δεν εμποδίζει βέβαια την κάθε περιοχή… να τραβάει τον δρόμο της. Η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης πρόσφατα ενέταξε στο επιχειρησιακό της πρόγραμμα την εκπόνηση τοπικών χωρικών σχεδίων για 10 από τους 22 δήμους της: Κομοτηνής, Ορεστιάδας, Νέστου, Αβδήρων, Δράμας, Μαρωνείας-Σαπών, Σαμοθράκης, Δοξάτου, Τοπείρου και Παγγαίου με συνολικό προϋπολογισμό 5,2 εκατ. ευρώ. Για το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα επελέγησαν οι μεγάλοι αστικοί δήμοι της Περιφέρειας που δεν είχαν σχέδιο και οι παράκτιες περιοχές.
Τον Σεπτέμβριο, το υπουργείο Περιβάλλοντος επανήλθε. Με Προεδρικό Διάταγμα (90/2018) όρισε το πλαίσιο αναθεώρησης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Ειδικά για τους δήμους, προέβλεψε ότι μπορούν εφόσον το επιθυμούν να ολοκληρώσουν τα γενικά πολεοδομικά σχέδια που είχαν ξεκινήσει στο παρελθόν, χρησιμοποιώντας την παλαιά ή τη νέα νομοθεσία, αλλά αυστηρά σε διάστημα δύο ετών. Για τα νέα τοπικά χωρικά σχέδια ορίζεται ότι πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα τριών ετών από τη στιγμή της ανάθεσής τους και όχι να «σέρνονται» για δεκαετίες.
Το «σταυρόλεξο» των χρήσεων γης
Ο πολεοδομικός σχεδιασμός μπορεί να ακούγεται ως κάτι αφηρημένο και θεωρητικό, αλλά είναι ακριβώς το αντίθετο. Ξεκινά μεν από γενικές κατευθύνσεις σε επίπεδο χώρας (εθνικό χωροταξικό), συνεχίζει τομεακά (ειδικά χωροταξικά για τουρισμό, βιομηχανία, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, υδατοκαλλιέργειες, φυλακές), τα περιφερειακά χωροταξικά (σχεδιασμός σε επίπεδο περιφέρειας) και καταλήγει στα γενικά πολεοδομικά σχέδια, νυν «τοπικά χωρικά σχέδια». Τα σχέδια αυτά ορίζουν, σε επίπεδο δήμου, πού επιτρέπεται τι, επιλέγοντας μέσα από μια «παλέτα» χρήσεων γης. Υπάρχουν επίσης πολλά πολεοδομικά εργαλεία για διάφορες δραστηριότητες (π.χ. ΠΟΤΑ για μεγάλες τουριστικές αναπτύξεις) αλλά κι εκείνα που… καταργούν στην πράξη τον όποιο υφιστάμενο πολεοδομικό σχεδιασμό, προκειμένου να εγκριθεί μια επενδυτική δραστηριότητα (ΕΣΧΑΣΕ και ΕΣΧΑΔΑ για μεγάλες αναπτύξεις σε ιδιωτικά και δημόσια ακίνητα, ειδικά χωρικά σχέδια για μικρότερες παρεμβάσεις).
Την περίοδο αυτή αρχίζουν (επιτέλους) να εγκρίνονται τα 12 αναθεωρημένα περιφερειακά χωροταξικά σχέδια (εκτός Αττικής, που καλύπτεται από ρυθμιστικό σχέδιο). Μέχρι στιγμής έχουν δημοσιευτεί τα σχέδια για τις Περιφέρειες Κρήτης, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Θεσσαλίας και Ηπείρου. Παράλληλα, βρίσκονται υπό αναθεώρηση σημαντικά ειδικά χωροταξικά πλαίσια όπως αυτά του τουρισμού, που έχει ακυρωθεί από το ΣτΕ, και των ΑΠΕ.
Όπως θα καταλάβατε όλοι, ζούμε αν όχι στην απόλυτη αναρχία, σε μια πολεοδομική ανυπαρξία. Με το κοινό όφελος μιας κοινωνίας να έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Σκόπιμες καθυστερήσεις και πολύπλοκες διαδικασίες, δημιουργούν συνεχόμενα προβλήματα.
Αυτό μπορεί να σταματήσει, όταν αποφασίσουμε από κοινού να διοικήσουμε τη χώρα μας. Οι περισσότεροι γνωρίζουμε καλύτερα από τους ειδικούς τις περιοχές μας. Οι μελέτες αυτών δεν τοποθετούν τα τοπικά θέματα, αλλά το γενικό πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που τους δίνονται.
Η Ελλήνων Συνέλευσις, εκτός από τα χρηματοοικονομικά εργαλεία που διαθέτει για να κάνει την τεράστια αυτή μεταρρύθμιση, έχει και προτάσεις για μια Ελλάδα με σωστή πολεοδόμηση και χωροταξία, εναρμονισμένες με το φυσικό πλούτο της χώρας μας.
Από τις προγραμματικές δηλώσεις του πολιτικού φορέα Ελλήνων Συνέλευσις:
10.0 ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
- 10.1. Καταρχήν είναι προγραμματισμένη η αναβάθμιση όλων των υπαρχόντων Εθνικών δικτύων.
- 10.2. Θα επενδυθούν όλα όσα χρειαστούν για την αναβάθμιση των ανωτέρων ειδικά μέσα στις πόλεις με άριστη ποιότητος άσφαλτο, αντιολισθητική, επίπεδη, χωρίς προεξοχές κτλ.
- 10.3. Θα αναβαθμιστούν τα πεζοδρόμια και όπου υπάρχει διέλευση πεζών.
- 10.4. Θα δημιουργηθούν ορθά δομημένοι χώροι στάθμευσης, υπογείως ή υπεργείως ούτως ώστε να διευκολύνεται η διακίνηση των αυτοκινήτων στις μεγαλουπόλεις.
- 10.5. Θα δημιουργηθούν χώροι – πνεύμονες πράσινου και θα αναπλαστούν οι υπάρχοντες, που θα φυλάσσονται με μόνιμο προσωπικό ασφαλείας, με στόχο την ευχαρίστηση και απόλαυση των πολιτών και για να αποφεύγεται η κατάληψή τους από περιθωριακές, εγκληματικές ομάδες κλπ.
- 10.6. Είναι στο πρόγραμμα της Ελλήνων Πολιτείας να δημιουργηθούν χιλιάδες χώροι όπου θα μπορούν οι πολίτες να καλύπτουν την αισθητική τους, να μπορούν να απολαμβάνουν τα τοπία και να εναρμονίζονται με το περιβάλλον.
- 10.7. Επίσης θα γίνει αναβάθμιση όλων των γεφυρών που υπάρχουν, γιατί η σημερινή κατάσταση του 2015 τείνει να εξομοιωθεί με την μεταπολεμική περίοδο.
- 10.8. Θα διορθωθούν οι φωτισμοί και θα δημιουργούν υποστηρικτικές υπηρεσίες στους δημόσιους χώρους ούτως ώστε να υπάρχει αισθητική, να εκφράζεται η τέχνη, να προσφέρουν άνεση και να αποφορτίζουν τις μεγαλουπόλεις από το θόρυβο, τη μόλυνση και τη μετακίνηση.
- 10.9. Η Ελλήνων Πολιτεία από τη στιγμή, που θα αναλάβει την ευθύνη της διακυβέρνησης, έχει πρόγραμμα να καταστήσει όλη την Ελλάδα ένα απέραντο εργοτάξιο Εθνικής ανάπτυξης.
- 10.10. Τα κονδύλια που θα δαπανηθούν για αυτό είναι δεδομένα και άφθονα. Θα κατασκευαστούν δύο παράλληλοι αυτοκινητόδρομοι με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές ασφάλειας και τεχνολογίας, που θα καλύπτουν το δυτικό και ανατολικό τμήμα της καθ’ όλο το μήκος της χώρας. Οι ανωτέρω θα διασυνδέονται μεταξύ τους ανά διαστήματα ώστε να εξυπηρετούνται όλες οι ενδιάμεσες περιοχές. Ο ίδιος σχεδιασμός θα εφαρμοστεί και στην νησιωτική Ελλάδα.
- 10.11. Μέλημα της Πολιτείας είναι η πρόσβαση και στο πιο απομακρυσμένο χωριό με σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Αυτό θα δώσει την δυνατότητα της εκμετάλλευσης και χρησιμοποίησης για οίκηση και ανάπτυξη περιοχών που μέχρι σήμερα είναι απρόσβατες.
- 10.12. Θα γίνουν υποδομές ώστε ο πληθυσμός να κατανέμεται οικιστικά σε όλη την επιφάνεια σε οικιστικούς οργανωμένους χώρους για να μπορέσει ο άνθρωπος να ζήσει σε περιβάλλον που καλύπτει την ευαισθησία του.
- 10.13. Σκοπός αυτής της διαδικασίας είναι η δημιουργία πόλεων και κωμοπόλεων ώστε κάθε πολίτης να ζει στο φυσικό περιβάλλον και να είναι σε επαφή με αυτό για να μπορέσει ενεργειακά να καλύψει την αρμονία που χρειάζεται.
- 10.14. Οι οικιστικές περιοχές, που θα δημιουργηθούν, θα καλύπτουν όλες τις ανάγκες των πολιτών με υψηλών προδιαγραφών υποδομές πχ αποχετευτικό, ηλεκτρικό, υδρευτικό κλπ.
- 10.15. Οι οικίες είναι σχεδιασμένες με προσανατολισμό ώστε να δέχονται όλες τις ακτινοβολίες, που είναι απαραίτητες στον άνθρωπο, με τέτοιο τρόπο ώστε να εναρμονίζονται με το φυσικό περιβάλλον και να το σέβονται. Η κατασκευή τους θα είναι με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ενεργειακά αυτάρκης και θα κατασκευάζονται μόνο από φυσικά υλικά, της μητέρας γης. Όλες οι πόλεις και οι κωμοπόλεις θα εξυπηρετούνται σε όλη την έκταση τους με άμεση πρόσβαση από οικολογικούς συρμούς πόλεων.
- 10.16. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών έχουν σχεδιαστεί παράλληλα με τους αυτοκινητόδρομους να λειτουργούν αμαξοστοιχίες υψηλών ταχυτήτων και προδιαγραφών.
- 10.17. Κάθε κωμόπολη ή πόλη, ανάλογα στο μέρος που βρίσκεται, θα έχει τις ανάλογες υποδομές για την διασύνδεσή της με την υπόλοιπη χώρα.
- 10.18. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίδεται στην αεροπορική διασύνδεση, που θα καλύπτει όλες τις περιοχές της Ελλάδος, ηπειρωτική και νησιωτική χώρα. Όλα τα νησιά μας θα είναι συνδεδεμένα με ακτοπλοΐα μεταξύ τους και με την ηπειρωτική Ελλάδα.
- 10.19. Επίσης θα γίνεται χρήση υδροπλάνων όπου είναι αναγκαίο.
- 10.20. Το σχέδιο της Ελλήνων Πολιτείας είναι οι μεγαλουπόλεις να δώσουν την θέση τους προοδευτικά στις μικρές πόλεις, κωμοπόλεις, που θα κατασκευαστούν, ώστε οι πολίτες να απολαμβάνουν αυτά που παρέχει η φύση της χώρας μας.
- 10.21. Η Ελλήνων Πολιτεία μέσω των τιμών των ακινήτων (real estate) δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την αποσυμφόρηση των μεγάλων πόλεων.
- 10.22. Πρόγραμμα της Ελλήνων Πολιτείας είναι η κατασκευή μιας πόλης εξ’ αρχής και εξ’ ολοκλήρου, που θα φιλοξενεί αποκλειστικά την διοίκηση, θα περιλαμβάνει όλα τα υπουργεία, τους οργανισμούς και τα ιδρύματα, τα οποία θα διοικούν την Ελλήνων Πολιτεία.
- 10.23. Η πόλης αυτή θα κατασκευαστεί σε μια περιοχή, που θα αναδεικνύει το κάλλος της Ελληνικής γης, θα έχει ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, που θα προσφέρουν άριστη εξυπηρέτηση για επίσημους προσκεκλημένους, καθώς και υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις όλων των υποδομών, όπως αεροδρόμιο, πάρκα κλπ.
- 10.24. Σε αυτήν την πόλη η Ελλήνων Πολιτεία θα κατασκευάσει ανάλογη με τη χρήση του οικοδομικό συγκρότημα, που θα φροντίσει να γίνει η νέα έδρα του οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
- 10.25. Θα κληθούν όλα τα κράτη να στείλουν τους επίσημους πρεσβευτές τους, που έχουν στα Ηνωμένα Έθνη και να εγκατασταθούν στο οικοδομικό συγκρότημα εντελώς δωρεάν.
- 10.26. Η Ελλήνων Πολιτεία είναι έτοιμη να καλέσει όλα τα Έθνη – Κράτη να φιλοξενηθούν από αυτήν στην νέα έδρα των Ηνωμένων Εθνών που θα ιδρύσει.
- 10.27. Για να σταματήσει η υπέρογκη δαπάνη, που καλούνται σήμερα να πληρώσουν, στις σημερινές εγκαταστάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό θα γίνει ως δείγμα μεγαλοπρέπειας του Ελληνικού Έθνους προς ολόκληρο τον πλανήτη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ - ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ
ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ... ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ!
Η Ελλήνων Συνέλευσις ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΌΜΜΑ!
Μιμητισμός. Άλλος ένας εχθρός
Είκοσι λόγοι δείχνουν ότι μας έχει επιβληθεί δικτατορία
ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ... ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΕΝΩΘΕΙΣ!
Τα ψεύδη και η παραπληροφόρηση πρέπει να τελειώσουν.
ΕΝΤΟΛΗ ΠΛΗΡΩΜΗΣ ή πτώχευση;
ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ: Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Οι “ισχυροί” δε θέλουν ούτε πατρίδες, ούτε σύνορα, ούτε Έθνη
Πόσο ανεξάρτητη είναι η Δικαιοσύνη στη χώρα μας;
Διεθνές δίκαιο και δίκαιο ΕΕ
"ΠΟΛΙΤΗΣ" η λύση για κάθε πρόβλημα
Έλα μαζί μας και Ε.ΣΥ... Είναι ο μόνος τρόπος να τα καταφέρουμε
Καλλέργης Ηλίας – Υποψήφιος βουλευτής Α’ Ανατολικής Αττικής
Ελλήνων Συνέλευσις – Αρτέμης Σώρρας
Η ΕΝΤΥΠΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ Ε.ΣΥ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου